SZYMON WÓJCIK Fundacja Dzieci Niczyje Przemoc fizyczna wobec dzieci Celem niniejszego artykułu jest przeglądowe przedstawienie złożonego problemu społecznego, jakim jest przemoc fizyczna wobec dzieci. Poruszono w nim problemy definicyjne, aspekty prawne, jak rów- nież różne podejścia do oszacowania skali problemu.
Poprzez dzieło Wcielenia, Bóg stał się człowiekiem i narodził się jako bezbronne dziecię w konkretnym czasie i miejscu. Przyjrzenie się historii Bożego Narodzenia każe nam się pochylić nad początkiem ludzkiego życia i nad każdym dzieckiem. W tym wyraziło się miłosierdzie Boga, który zesłał na świat swego Syna, by dać nam wszystkim zbawienie. Znakiem Jego miłosierdzia są wciąż rodzące się dzieci i słowa: "Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie i nie przeszkadzajcie im: do takich bowiem należy królestwo Boże"(Mk 7, 27), a także: "Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili"(Mt 25, 40). Widać, że dzieci dla Jezusa są bardzo ważne. Chrystus swoim postępowaniem i słowami podniósł dzieciństwo do wielkiej rangi, przeciwstawiając się zdecydowanie postawie swoich uczniów, kiedy spierali się o to, kto z nich jest największy. Nic dziwnego, że przynoszono do Jezusa małe dzieci, aby włożył na nie ręce. Jednak uczniowie zabraniali tego. Ewangelie piszą o tym następująco: Gdy Jezus to zobaczył, oburzył się i powiedział do nich: "Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie zabraniajcie im, bo do takich jak one należy Królestwo Boga. Zapewniam was: Kto nie przyjmie Królestwa Boga jak dziecko, nie wejdzie do niego. I objął je, i błogosławił, kładąc na nie ręce"(Mk 10,14-16; por. Mt 18, 3). Tymczasem ludzie degradują dzieciństwo. Przemoc w rodzinie ma ogromny wpływ na rozwój dorastającego w niej dziecka. Przemoc w rodzinie definiowana jest jako: "jednorazowe albo powtarzające się, umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesna, wolność, w tym seksualna, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą." Jeśli ofiarą przemocy jest dziecko, przemoc penetruje jego umysł znacznie głębiej, niż u osób dorosłych. Umysł zostaje uszkodzony od samego początku jego kształtowania się. Tak jak wszystko czego się uczy dziecko, tak i treści związane z przemocą zapisują się w sposób swobodny i naturalny, by stanowić normę zachowań w przyszłym dorosłym życiu. Przemoc w rodzinie niekorzystnie wpływa na rozwój dziecka i jego funkcjonowanie w społeczeństwie. Rodzina koncentruje swoją uwagę na przemocy, a nie na wychowaniu dziecka i wspieraniu go w rozwoju. Dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje stabilizacji emocjonalnej i stymulacji do rozwoju, a tym czasem zostaje pozostawione samo sobie, nie rzadko z wielkim poczuciem winy, że przemoc dokonuje się przez nie. Czuje się ono nie dobre i nie potrzebne. Odczuwa lęk i jest zagubione, bowiem nie ma ono wpływu ani na to czy przemoc wystąpi, ani z jaką częstotliwością ona wystąpi. Jest zależne od zaspokajania potrzeb osób je krzywdzących. Przemoc najczęściej jest działaniem gwałtownym, zatem dzieci na codzień czują strach. Także smutek to codzienny "przyjaciel" dziecka, ponieważ nie widzi ono nadziei na zmianę swojej sytuacji. Nawet jeśli dzieci szukają pomocy, to i tak na zmianę mają niewielki wpływ. Często towarzyszy im w tym bezradność, bo nie wiedzą jak sobie poradzić w tej sytuacji i kogo poprosić o pomoc. Pierwszą osobą w normalnej sytuacji, do której dziecko zwraca się o pomoc to rodzic. To on pomaga i wspiera, kiedy dziecko potrzebuje. W sytuacji przemocy w rodzinie rodzic jest krzywdzicielem dziecka, to jego działania powodują trudne emocje dziecka. Dziecko odczuwa wysoki poziom niepokoju i poczucia zagrożenia. Gdy dochodzi do interwencji innych osób dorosłych w sytuacji przeciwdziałania przemocy ono nie czuje ulgi, ponieważ wysoki poziom emocji nie ulega w tak krótkim czasie redukcji. Aby ustabilizować swoje emocje potrzebuje ono w codziennym funkcjonowaniu domu pełnego zaufania i miłości, aby poczuć się zrelaksowanym i szczęśliwym. Tymczasem dziecko nie znajduje osoby, której może zaufać. Następuje też ambiwalencja jego uczuć w stosunku do osoby, która stosuje przemoc: dziecko kocha swojego rodzica a z drugiej strony nienawidzi za wszystkie doznane krzywdy. Stąd też jego emocje najczęściej są zblokowane. Dzieci nie umieją nazywać tego co czują, określać jak się czują. Nie chcąc przeżywać trudnych i niezrozumiałych emocji, dzieci nieświadomie chronią siebie. Nawet rozmowa o tym co się wydarzyło jest dla nich przykre i nie chcą w ogóle rozmawiać. Kiedy dzieci odczuwają złość i gniew na swojego rodzica czują się "nie w porządku". Dopiero, gdy dziecko usłyszy, że wszystkie emocje są dobre i potrzebne, także te "złe" w stosunku do rodzica, a ocenie moralnej podlegają czyny pod wpływem tych emocji, troszkę się uspokaja. Te dzieci myślą, że przeżywane prze nich emocje świadczą o tym czy są dobrymi czy złymi ludźmi. Dorosła osoba stosująca przemoc może krzywdzić dzieci w czterech kategoriach działań. Po pierwsze celowo wyrządzając im krzywdę fizyczną. Traktuje wtedy dziecko jak przedmiot i sposób do kontrolowania i wymuszania posłuszeństwa osoby dorosłej, w kierunku której przemoc jest skierowana bezpośrednio. Dzieje się tak wtedy, gdy np. osoba stosująca przemoc ukrywa i izoluje dziecko od matki, czy ojca; grozi, że wyrządzi dziecku krzywdę. Po drugie mimowolnie wyrządzając im krzywdę fizyczną, kiedy atakują partnerkę stosując przemoc fizyczną. W takiej sytuacji dziecko może przypadkowo podejść pod rękę i otrzymać uderzenie. Także w sytuacji, gdy dziecko próbuje interweniować może zostać odepchnięte, czy też pociągnięte za włosy, albo zostanie mu wykręcona boleśnie ręka. W ten sposób dziecko doznaje bolesnych obrażeń fizycznych, ale i psychicznych. Kolejnym działaniem krzywdzącym dla dziecka jest stwarzanie środowiska, gdzie dzieci są świadkami przemocy lub jej skutków. Badania dowodzą, że oglądanie aktów przemocy wobec osoby bliskiej ma taki sam wpływ na dzieci jak wtedy, gdyby one same były maltretowane fizycznie, psychicznie, czy wykorzystywane seksualnie. Dzieci często są bezpośrednimi świadkami fizycznej lub psychicznej przemocy. Równie często dowiadują się o niej pośrednio oglądając skutki obrażeń ciała osoby im bliskiej czy zniszczonych rzeczy codziennego użytku, bądź podsłuchując pod drzwiami. Czwartą kategorią działań osoby stosującej przemoc jest wykorzystywanie dzieci, by kontrolować maltretowaną partnerkę, podczas trwania związku albo po separacji, bez względów na krzywdę wyrządzaną dzieciom. Dziecko, które wychowuje się w rodzinie z problemem przemocy doświadcza wielu cierpień. Takie doświadczenia zapisują się głęboko w pamięci emocjonalnej dziecka i powodują trwałe konsekwencje. Rodzice są często sprawcami przemocy fizycznej. Używają oni wobec dziecka siły, stosują kary fizyczne, popychają, ciągają za włosy, uszy itd. Takie działania nie rzadko doprowadzają do poważnego uszkodzenia ciała dziecka np. złamania ręki, nogi, żeber. Przemoc emocjonalna szczególnie przejawia się w deprecjonowaniu zdolności i umiejętności ich pociech; w kłótniach i awanturach następują wyzwiska i używanie wulgarnych słów w stosunku do dziecka. Takie działania sprzyjają przedmiotowemu traktowaniu dziecka. Do tej kategorii można zaliczyć też nadmierną krytyczną postawę wobec dziecka i nieadekwatne ocenianie zachowań dziecka. Najczęściej wtedy stawiane są dziecku zbyt wysokie wymagania. Kolejne działanie krzywdzące rodzica wobec dziecka to niesprawiedliwe traktowanie, czyli ponoszenie przez dzieci nieadekwatnych w stosunku do przewinień konsekwencji. Często przyczyną pośrednią lub bezpośrednią tych przewinień są sami rodzice i ich picie alkoholu. Także częstym przypadkiem jest okłamywanie dzieci przez rodziców, czy też nie dotrzymywanie przez nich obietnic. To uczucie zawodu doświadczanego przez dzieci, wynikające z różnicy między oczekiwaniami w stosunku do rodziców, a przezywaną rzeczywistością ma ogromny wpływ na psychikę i rozwój dziecka. Porzucenie, czyli postawienie dzieci bez opieki przez dłuższy czas jest działaniem krzywdzącym dla dziecka. Kiedy sytuacja jest niezrozumiała dla dziecka, a rodzic odchodzi bez podania przyczyny, także w wyniku często niezrozumiałej dla dziecka sytuacji rozwodu rodziców i długi brak kontaktu z dzieckiem jest bardzo dotkliwy dla niego. Dziecko czuje się wtedy porzucone i nikomu nie potrzebne. Religia chrześcijańska nie propaguje idei przemocy. Przeciwnie nakazują one swoim wiernym miłość i uwzględnianie dobra innych ludzi. "Dekalog", w którym znajduje się przykazanie odnoszące się do szacunku do rodziców oraz dziewiąte zakazem zabijania, jasno określa czego należy unikać w swoim działaniu. Aby być szanowanym samemu trzeba szanować siebie i drugiego człowieka. Także dziecko, własne dziecko. U osób, które stosują przemoc raczej trudno mówić o tym, że one żyją z godnie i szanują siebie. Zatem trudno też mówić o poszanowaniu godności drugiej osoby - dziecka. Dzieci od najmłodszych lat uczą się świata. Podpatrują osoby dorosłe i powtarzają ich zachowania. Elementem wzmacniającym to zachowanie bardzo często bywa również kara. Stosowana często w celu redukcji zachowań agresywnych, raczej je utwierdza. Kara cielesna jest modelem agresji, a w szczególnych wypadkach dziecko może wręcz podlegać tzw. identyfikacji z agresorem, akceptując i naśladując jego zachowanie. Dziecko zawsze się na kimś wzoruje a skutkiem identyfikacji z negatywnym bohaterem (filmowym czy rodzicem) jest zwiększenie prawdopodobieństwa jego agresji w życiu dorosłym. Taki młody człowiek nie jest w stanie zdrowo, "normalnie" rozwijać się i dojrzewać. Jego system wartości - rozróżniania tego co dobre i złe - nie istnieje, lub powstaje już mocno wypaczony. Oddziaływanie takich doświadczeń na stan psychiczny człowieka dorosłego jest nieustający i dotkliwie bolesny. Ludzie nie potrafią radzić sobie z własnymi emocjami, nie rozumieją swojego życia, po omacku szukają szczęścia nie umiejąc go nawet określić. Człowiek ma wrażenie, iż "nie jest sobą". Wielokrotne powtórzenie przemocy powoduje chroniczny uraz - "ja" ulega nieodwracalnym zmianom; przestaje być, nie ma żadnego "ja". Często dziecko doznające przemocy w domu pozostawione jest same sobie, żyje w niewoli zależności od własnych rodziców. Dziecko próbuje sobie poradzić z sytuacją. Młody człowiek zaczyna się jednak bronić. Usuwa krzywdę ze świadomości i pamięci lub umniejsza ją, racjonalizuje, usprawiedliwia, inaczej "jeżeli tego nie zrobi, czeka go rozpacz, której nie potrafiłaby znieść żadna ludzka istota". Mimo wszystko odłożenie "na bok" poczucia krzywdy i gniewu na rodzica nie stanowi rozwiązania problemu i poradzenia z nim sobie. Doznana trauma czy uraz zostają wpisane w ciało. W ten sposób zostaje zaburzona normalna regulacja stanów fizycznych. Objawia się to chronicznym nadmiernym pobudzeniem, zmianą biologicznego cyklu snu, jedzenia i wydalania, zaburzeniami regulacji stanów emocjonalnych, występowaniem stanu zagubienia, pobudzenia, pustki, niewypowiedzianej samotności. Mogą występować samookaleczenia w celu łatwiejszego zniesienia cierpienia emocjonalnego. Może dojść do zachowań agresywnych lub wręcz przestępczych, których dopuszczają się niektóre dzieci doznające przemocy, aby zwrócić na siebie uwagę. Jednak zdecydowana większość potrafi doskonale zataić rozmiar swych psychicznych problemów i z takim bagażem wchodzi w dorosłe życie. Bez wieloletniej terapii prawdopodobnie nie najlepiej poradzi sobie w życiu. Być może będzie ulegać agresji ze strony współmałżonka, pogrąży się w autodestrukcji, sam będzie odreagował na słabszym - w domu czy miejscu pracy. Ewangelia św. Łukasza mówi, że Jezus "poszedł z Nimi i wrócił do Nazaretu; i był Im poddany"(Łk 2,51) Dziecko jest pokorne, zachwyca swoją prostotą, nie domaga się przywilejów za wszelką cenę. Wie, że we wszystkim jest zależne od dorosłych, dlatego z całym zaufaniem oddaje się ich kierownictwu. Jednak niewłaściwe wychowanie - używanie przemocy, w rodzinie, w której się wychowuje może zepsuć dziecko. Dziecko uczy się od dorosłych kłamstwa, udawania, pychy. Kiedy doświadcza manipulacji ze strony dorosłych, samo uczy się manipulować innymi, wymuszać na dorosłych określone zachowania przez różne drobne "szantaże". Dorośli często podejmują tę grę, a kiedy już taki sposób postępowania wejdzie dziecku w krew, mają mu za złe, ze nauczyło się "kombinować". Zazwyczaj dzieci są szczere i prostolinijne. Dopiero potem dziecko skarcone przez dorosłych dowiaduje się, że "tego się nie mówi". Rodzice i opiekunowie powinni rozwijać w nich cechy dobre, a starać się o wykorzenienie pojawiających się z czasem różnego rodzaju wad. Dzieci postrzegane w Piśmie św. pozytywnie, potrzebują jednak wychowania, wskazówek i dobrego przykładu swoich rodziców. To jest właśnie proces wychowania, który obejmuje nie tylko dostarczenie dziecku pożywienia i możliwie dobrych warunków bytowych, ale przede wszystkim wspólną pracę nad charakterem. Tymczasem przy przemocy w rodzinie doznaje ono urazów tłumiąc w sobie gniew i złość, wpędzane jest w poczucie winy. Rodzina Jezusa, Maryi i Józefa jest rodziną świętą, jest wzorem dla wszystkich rodzin wszystkich czasów. Zbawiciel wraca z Rodzicami do domu i jest im poddany. W tym domu panuje miłość i zrozumienie. Tego powinniśmy uczyć się od Świętej rodziny. Charakter człowieka nie wyrasta "na dziko", pozostawiony samemu sobie, ale dziecko nie może być karcone i doznawać przemocy często w sytuacji, gdy czegoś nie zrobiło. W domu rodzinnym powinna panować atmosfera zaufania i zgody, a nie podejrzliwość i ciągłe kłótnie. Tylko przez poddanie dorosłym dzieci uczą się powściągać, panować nad swoimi zachciankami, być cierpliwymi, posłusznymi. Jednak ci dorośli powinni sami być dobrze ukształtowani i mieć prawe sumienie. W innym wypadku dzieci, które teraz doznają przemocy najczęściej same staną się jej sprawcami lub nadal na taką przemoc wobec siebie będą przyzwalać. Bibliografia: 1. Król A. Przemoc psychiczna w życiu codziennym młodego człowieka - program profilaktyczno - wychowawczy, Warszawa 2002. 2. Melibruda J., Durda R., Sasal D., (red.) O przemocy domowej - poradnik dla lekarza pediatry, Warszawa 1998. 3. J. Mellibruda, Umysł zniewolony przemocą, Niebieska Linia, nr 2/2000. 4. Nikodemska S., Przemoc wobec dzieci - przegląd badań, Niebieska Linia, nr 4/2000. 5. Zmarzlik J., (red.) Przemoc w rodzinie wobec dziecka. Procedury interwencyjne w szkole, Warszawa 2011. 6. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie(Dz. U. z dnia 20 września 2005 r.).
Przegląd zagadnień związanych ze sprawcami przemocy seksualnej wobec dzieci (s. 347–357) 349 2. Upokorzenie lub cierpienie partnera. 3. Osoby niewyrażające zgody, wtym dzieci. Dodatkowo w DSM-5 w obrębie zaburzeń parafilnych wyróżnia się preferencje w zakresie obiektu (dzieci, fetysze, zwierzęta) oraz sposobu realizacji (ekshibicjo-
Przemoc werbalna w dzieciństwie wpływa bezpośrednio na zdrowie dzieci. Niemniej wiele osób nie jest świadomych wszystkich jej skutków. Dzieje się tak, ponieważ czasami mylimy to z użyciem złych słów. Ale chodzi o coś znacznie werbalna w dzieciństwie jest bezpośrednim atakiem na poczucie własnej wartości ofiary. W tym przypadku jest to atak na dzieci. Poza tym nadużycia z wykorzystaniem słów oznaczają również nadużycia na poziomie psychologicznym. W rzeczywistości National Child Traumatic Stress Network (NCTSN) ma pewne dane na ten temat. Według nich nadużycia psychiczne są najczęściej spotykanym rodzajem musimy uważać na to, co mówimy do dzieci. W związku z tym powinniśmy kontrolować nasz sposób mówienia do nich. Powinniśmy zachować szczególną ostrożność, wskazując im ich przemoc werbalna w dzieciństwie odciska piętno?Istnieje pewien podstawowy powód, dla którego przemoc werbalna w dzieciństwie pozostawia na dziecku swój ślad. Dzieje się tak dlatego, że dzieciństwo stanowi bardzo krytyczny etap rozwoju. Układ nerwowy i mózg są bardzo wrażliwe na wszelkie bodźce ze środowiska. Tak więc wszystko, co dzieje się na zewnątrz, wpływa na dziecko w taki czy inny według J. Pinela proces neurorozwoju zachodzi od poczęcia do okresu płodowego. Następnie przechodzi do okresu poporodowego. Nie kończy się aż do dorosłości. W takim przypadku niczym zaskakującym jest fakt, że dzieci są podatne na uszkodzenia neuropsychologiczne, które wywołuje przemoc werbalna w pod tytułem Review of the Neuropsychology of Childhood Abuse: Neurobiology and the Neuropsychological Profile of Abuse Victims During Childhood zawiera istotne informacje na ten temat. Stwierdza, że przemoc werbalna w dzieciństwie może powodować problemy z pamięcią i uwagą oraz trudności z rozwojem umiejętności językowych i intelektualnych. Może to doprowadzić do scholastycznego niepowodzenia.„Zmiany w mózgu typu funkcjonalnego i strukturalnego wydają się wyjaśniać przyszłe funkcje neuropsychologiczne ofiar przemocy wobec dzieci”. -Neuropsychologia maltretowania dzieci i implikacje dla psychologów szkolnych- Davis, Moss, M. Nogin, N. Webb-Teraz zastanówmy się, w jaki sposób przemoc werbalna w dzieciństwie jest ukrywana pod innymi nazwami? Czasami usprawiedliwiamy się, nazywając to „nauczaniem” lub „wychowywaniem” dziecka najlepiej jak jest karaWielu rodziców nie wie, jak wychowywać dziecko w inny sposób, niż skupiając się na tym, co złe. Z drugiej strony, gdy dziecko robi coś dobrego, nie jest to zauważane. To dlatego, że wiele dorosłych osób uważa, że tak powinno być. Jeśli dziecko poruszy ten temat, rodzic zazwyczaj odpowiada: „Tak właśnie powinno się postępować”.Niemniej jednak na tym delikatnym etapie skupienie się wyłącznie na aspektach negatywnych ma poważne konsekwencje. W rzeczywistości przez większość czasu rodzice nie mówią dziecku, co zrobiło źle. Sprawiają też, że dziecko czuje się winne, że rozgniewało swoich rodziców. Do tego nie można zapomnieć o niewłaściwym doborze słów podczas przekazywania tych wiadomości i krytykaPorównywanie jednego dziecka z drugim lub mówienie „Jesteś głupi” może wydawać się niewinne. Może to być również uzasadnione, ponieważ rodzic czuje się na tyle zirytowany, że przestał chłodno rozumować. Jednak wszystko to może pozostawić trwały ślad w umyśle każdego dziecka. Jest to szczególnie ważne, gdy tego typu sytuacje zdarzają się przykład, powiedzmy, że Twoje dziecko próbuje rozwiązać problem matematyczny i nazywasz je „głupim”, ponieważ nie robi tego prawidłowo za pierwszym razem. Jednocześnie podkreślasz, że jego przyjaciele zawsze robią to dobrze. W tym przypadku dziecko może uznać, że jest „złe z matmy”. Poza tym będzie wierzyć, że jest gorszym uczniem niż jego uwierzy, że nie może nic z tym zrobić. To sprawi, że w przyszłości będzie stronić od matematyki. Może również odczuwać pewien strach przed porażką. Przy najmniejszej nieudanej próbie w jakiejkolwiek dziedzinie, podda się, ponieważ uważa, że „nie jest zdolny(-a)”.Wypaczony obraz samego siebieJakiego rodzaju obraz samego siebie chcemy rozwinąć w dziecku, postępując w ten sposób? Nie zapominajmy, że w dzieciństwie człowiek buduje swoją tożsamość. Ta tożsamość może być nękana przez „na nic nie zasługuję”. Może zawierać „To moja wina, że moi rodzice się zdenerwowali”. Lub też „Niczego nie umiem zrobić dobrze” albo „Jestem głupi(-a)”. Dziecko może pomyśleć „Zasługuję na najgorsze”. Wszystko to przeszkodzi w stworzeniu solidnej samooceny.„… które są szkodliwymi czynami, zwłaszcza te słowne, takimi jak ciągle powtarzanie dziecku, że jest odrażające, brzydkie, głupie. Lub sprawianie, by wydawało się niechcianym ciężarem. Dzieci mogą nawet nie być wołane po imieniu. Zamiast tego łatwiej wołać na nie „Ty”, „Idioto” lub innym obraźliwym określeniem”. -Abused Children, Kempe and Kempe (1979) –Jak widać, przemoc werbalna w dzieciństwie dotyka wiele dzieci. Wywiera to znaczący wpływ na ich dalsze życie. Musimy również wspomnieć, że rodzice często nie dostrzegają tego, co przenoszą na swoje dzieci. Mogą przenosić swoje frustracje z pracy, wysoki poziom stresu, problemy w relacjach lub cierpienie z nadmiaru obowiązków. Przenoszą to na swoje dzieci poprzez dobór słów w swoich wypowiedziach. Pamiętajmy o tym, jeśli chcemy, aby nasze dzieci były jest, aby odpowiednio zarządzać emocjami. Powinniśmy także postawić się na miejscu naszych dzieci, a przede wszystkim nauczyć się komunikować z nimi w pozytywny sposób. Zawsze powinniśmy brać pod uwagę ich samoocenę. W końcu nie chcemy uczynić z nich nieśmiałych, smutnych dorosłych. Dorosłych, którzy wierzą, że nie są w stanie wykonywać dobrze swoich zadań i którzy w dłuższej perspektywie wytyczają sobie krzywdzące może Cię zainteresować ...
Odsetek przemocy seksualnej wobec osób z niepełnosprawnościami różni się zależnie od kraju, wszędzie jednak jest to poważny problem. Poniżej zamieszczam krótki przegląd badań na ten
Pedofilia to temat tabu bardziej niż znęcanie się nad żoną czy maltretowanie psychiczne małżonka. Wynika to z bezsilności dzieci i małych szans do samoobrony. Sprawcami przemocy domowej wobec dzieci bywają zarówno ojcowie, jak i matki, a także inni członkowie rodziny, np. dziadkowie albo starsze rodzeństwo. Klaps czy inne formy agresji wobec maluchów wyrastają z tzw. „tradycyjnego wychowania” i bardzo często spotykają się z przyzwoleniem społecznym. Dlaczego kary cielesne to zła metoda wychowawcza i kim są toksyczni rodzice? spis treści 1. Toksyczni rodzice 2. Przemoc psychiczna w domu 3. Maltretowanie dzieci Zobacz film: "Przemoc w rodzinie - poruszająca historia tragicznego dzieciństwa" 1. Toksyczni rodzice Wydawać by się mogło, że łamanie praw dziecka w XXI wieku jest niemożliwe. Tymczasem w zaciszu „czterech ścian” rozgrywa się dramat niejednego małego szkraba. Wbrew społecznym mitom, przemoc wobec dzieci wydarza się nie tylko w rodzinach dysfunkcjonalnych, ale także wśród osób z wyższym wykształceniem oraz o wysokim statusie materialnym i społecznym. W skrajnych przypadkach bazą dla przemocy staje się pedofilia oraz różne nadużycia seksualne. Dzieci zazwyczaj są również pośrednimi ofiarami przemocy domowej, będąc świadkami agresji między rodzicami. Przemoc domowa może przybrać różny charakter – może być to przemoc fizyczna, moralna, psychiczna, emocjonalna albo seksualna. Należy pamiętać, że znęcanie się nad dzieckiem to przestępstwo. Zgodnie z art. 207 § 1. Kodeksu karnego: „Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”. Warto zaznaczyć, że kary cielesne są zabronione przez polską konstytucję, a od 2010 roku nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wprowadziła całkowity zakaz stosowania kar cielesnych w wychowaniu dzieci. Jednak maltretowanie najmłodszych nie sprowadza się jedynie do siniaków czy bicia. Największe szkody w psychice powodują rany emocjonalne, odrzucenie dziecka, ignorowanie go, lekceważenie, poniżanie i brak szacunku dla jego autonomii. 2. Przemoc psychiczna w domu Dom rodzinny powinien być azylem oraz ostoją miłości i bezpieczeństwa. Przemoc w rodzinie przekreśla szansę na prawidłowy i harmonijny rozwój dziecka, a co więcej, wyposaża malucha na całe życie w poczucie beznadziejności i niższości. Fizyczne znęcanie się nad dzieckiem to bolesna praktyka stosowana od dawna jako kara za nieposłuszeństwo. Często stosują ją rodzice, wyznający autokratyczny styl wychowania oparty na karności, autorytecie przemocy i środkach represji. Dziecko nie jest własnością rodzica i nie może on robić z nim, co mu się podoba. W niektórych rodzinach obserwuje się wręcz barbarzyński sposób traktowania niemowląt, nierzadko pod wpływem alkoholu czy narkotyków. Okrucieństwo i brutalne znęcanie się nad dziećmi przypisuje się zwykle mężczyznom – ojcu, ojczymowi, konkubentowi, ale bywają też okrutne matki, o czym donoszą kroniki policyjne, pogotowia opiekuńcze czy policyjne izby dziecka. Przemoc w rodzinie to nie tylko razy, cięcia, sińce, zadrapania czy złamania. To także psychiczne znęcanie się, nękanie, groźby, lekceważenie, wulgaryzmy, wyzwiska, ignorowanie i chłód emocjonalny. Przemoc psychiczna prowadzi zawsze do negatywnych przeżyć, np. strachu, obawy, lęków, poczucia niesprawiedliwości, poczucia bycia gorszym i niekochanym, buntu, agresji, chęci zemsty czy depresji. Czasami wydaje się, że niewinne straszenie dziecka: „Bądź grzeczny, bo zabierze cię dziad” albo „Nie przeszkadzaj, bo oddam cię wrednej Babie Jadze” nie jest niczym złym. Tymczasem w małym umyśle rodzą się przerażające wizje i ogromny strach przed utratą miłości i opieki ze strony rodziców. Oschłość emocjonalna czyni tak naprawdę z dziecka sierotę. Przeświadczenie o braku miłości rodzicielskiej skutkuje zaniżonym poczuciem własnej wartości, a nawet myślami samobójczymi czy samobójstwem. Dziecko traci sens życia i jedynym rozwiązaniem staje się samozagłada. Bolesna bezsilność, brak nadziei, że sytuacja ulegnie poprawie, wywołują rozpacz, poczucie krzywdy i osamotnienia. Podstawowe prawa do normalnego życia i rozwoju nie są respektowane. Ignoruje się potrzeby wyższego rzędu. 3. Maltretowanie dzieci Dziecko bite i maltretowane ma niezaspokojoną potrzebę bezpieczeństwa. Brak stabilizacji może kompensować sobie poprzez wchodzenie w różnego rodzaju kliki, paczki, bandy, grupy nieformalne czy sekty. Prowadzi to wtórnie do trudności wychowawczych i szkolnych. Zdarza się, że grupa społeczna i rówieśnicy wykluczają takie dziecko ze swojego środowiska, bo nie chcą „zadawać się z niedomytym brudasem z rodziny patologicznej”. Wówczas zamiast buntu i zachowań agresywnych może nastąpić przekierowanie źródła frustracji na samego siebie. Pojawia się autoagresja, poczucie winy, samookaleczenia, nieśmiałość, zamknięcie się w sobie, cynizm i ignorancja. Dzieci krzywdzone często wyrządzają krzywdę innym. Jest to odwet za smutne dzieciństwo. Agresja może znajdować swój wyraz w wyczynach chuligańskich, kradzieżach, w biciu innych, a nawet w dokonywanych morderstwach. Niektóre bite dzieci pokrywają swoje przeżycia cynizmem i brawurą. Pozorują, że na niczym im nie zależy, lekceważą niebezpieczeństwo albo czują się zaszczute. Konsekwencje przemocy wobec dzieci zależą od ich wieku oraz stadium rozwoju, ale praktycznie zawsze degradują psychikę do końca życia. Do negatywnych skutków przemocy domowej zalicza się lęk, zaniżone poczucie własnej wartości, zaburzone zdolności logicznego myślenia, problemy z koncentracją uwagi, zaburzenia rozwojowe, np. deficyty parcjalne, agresję, nieprzystosowanie społeczne, egocentryzm i niezdolność odwrócenia uwagi od własnej osoby, brak poczucia realności – tendencje do ucieczki od realnej rzeczywistości w świat fikcji, depresję, nerwice, zespół stresu pourazowego PTSD, osobowość bierno-agresywną, wyuczoną bezradność, brak zainteresowania własną przyszłością, zaburzony model relacji rodzinnych. Przemoc w rodzinie wobec dzieci uczy je, że nie są warte miłości, szacunku i godności. Niekochane, nie umieją kochać innych ani akceptować siebie. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamy
woju. Zarówno niemowlęta, jak i dzieci starsze, a także osoby dorosłe przeżywają następstwa rozstania matki i ojca. Według większości badaczy najbardziej nieko-rzystnym czasem na rozwód rodziców jest jednak preadolescencja (11–13 lat), gdyż w tym wieku dziecko jest już doskonale zorientowane w sytuacji domowej,
Strona główna Psychologia Relacje Przemoc w rodzinie: rodzaje i fazy przemocy w rodzinie Przemoc w rodzinie to nie tylko znęcanie się fizyczne nad członkiem rodziny, ale także dręczenie psychiczne, wykorzystywanie seksualne i ekonomiczne. Ofiary przemocy w rodzinie stanowią przede wszystkim kobiety, które wstyd oraz wyuczona bezradność często powstrzymują przed zerwaniem toksycznej relacji. Jak wygląda mechanizm przemocy domowej i gdzie ofiary mogą szukać pomocy? Spis treściPrzemoc w rodzinie: kiedy ma miejsce?Formy przemocy w rodzinie i jej przykładyJestem ofiarą przemocy w rodzinie – co robić?Fazy przemocy w rodzinieSyndrom wyuczonej bezradności Przemoc w rodzinie zachodzi wówczas, gdy mąż, żona lub inny członek rodziny wyrządza krzywdę fizyczną lub psychiczną najbliższym, z którymi mieszka pod jednym dachem. Sprawca przemocy domowej, wykorzystując swoją przewagę nad ofiarą, próbuje ją zdominować, zastraszyć, poniżyć i wymusić na niej określone zachowania. Jeśli osoba doświadczająca pomocy domowej w porę nie zareaguje i nie uwolni się od tyranii partnera, z czasem będzie jej coraz trudniej przerwać błędny krąg przemocy. Miesiące, a czasem nawet całe lata upokorzeń zmieniają u ofiary postrzeganie samej siebie – zaczyna ona stopniowo przejmować taki obraz własnej osoby, jaki wmawia jej oprawca. Wówczas jedynym wyjściem jest zwrócenie się do instytucji, które dysponują środkami prawnymi pomagającymi karać sprawców przemocy. Ogólnopolski numer telefonu dla ofiar przemocy w rodzinie: 800 12 00 02 Przemoc w rodzinie: kiedy ma miejsce? O przemocy domowej można mówić wówczas, gdy spełnia następujące cechy: ma charakter intencjonalny co oznacza, że działania sprawcy są świadome i zamierzone; jest rodzajem relacji, w której jedna ze stron podporządkowana jest drugiej – sprawca wykorzystuje swoją przewagę fizyczną, psychiczną, ekonomiczną lub społeczną, aby zdominować ofiarę; jest relacją, w której sprawca podejmując działania lub zaniechując ich narusza prawa i dobra osobiste ofiary; powoduje szkody fizyczne i psychiczne oraz wywołuje cierpienie u osoby, która doznaje przemocy. Czytaj również: Bicie dzieci - skutki przemocy wobec najmłodszych Formy przemocy w rodzinie i jej przykłady Wyróżnia się 4 podstawowe formy przemocy domowej: Przemoc fizyczną – sprawca narusza nietykalność cielesną drugiej osoby. Bije ją, kopie, szarpie, policzkuje, dusi, popycha, krępuje, ciągnie za włosy, szturcha itp. Przemoc psychiczną – sprawca narusza godność osobistą ofiary. To najczęstsza forma przemocy w rodzinie i określa najszerszy wachlarz zachowań – od codziennej krytyki i upokarzania, po dotkliwe wyzwiska, groźby, zastraszanie, szantażowanie (np. zabraniem dzieci, samobójstwem), nękanie, śledzenie, stawianie zakazów (np. wychodzenia z domu, kontaktowania się z rodziną, przyjaciółmi). Przemoc seksualną – sprawca narusza sferę seksualną ofiary, tzn. siłą lub groźbami zmusza do współżycia, gwałci lub nakłania do innych praktyk seksualnych wbrew jej woli. Do przemocy seksualnej zalicza się także głośne komentowanie wyglądu drugiej osoby, wyśmiewanie go, ocenianie sprawności seksualnej itp. Przemoc ekonomiczną – sprawca narusza własność ofiary lub ją zaniedbuje. Przemoc tego typu obejmuje takie zachowania jak okradanie, celowe niszczenie czyjejś własności, zabieranie pieniędzy, dokumentów, zaciąganie pożyczek na wspólne konto bez wiedzy lub pozwolenia drugiej osoby, zmuszanie do spłacania długów, wyprzedawanie wspólnego majątku bez wcześniejszego uzgodnienia itp. Przemocą ekonomiczną nazywa się też przypadki zaniedbywania dzieci przez rodziców – niezapewnianie im godziwych warunków do życia, pozbawianie jedzenia, odzieży, brak opieki w chorobie, brak wsparcia psychicznego i materialnego. Najłatwiej udowodnić przed sądem stosowanie fizycznej przemocy w rodzinie, najtrudniej – psychicznej. Ta druga jest też dużo rzadziej zgłaszana organom ścigania, ponieważ często ofiary w ogóle nie są świadome, że ktoś krzywdzi je psychicznie. Groźby, wyzwiska czy nękanie ze strony bliskiej osoby traktują jak element codzienności, stąd brak zdecydowanej reakcji. Czytaj również: Syndrom DDA (dorosłe dzieci alkoholików) - objawy i zasady terapii Sprawcami przemocy w rodzinie są najczęściej mężczyźni Panowie znacznie częściej są sprawcami przemocy w rodzinie niż panie. Jak wynika z policyjnych statystyk za rok 2016, liczba wszczętych (wyłącznie przez policję, nie przez wszystkie uprawnione podmioty) procedur Niebieskiej Karty (procedurę wszczyna się, gdy doszło do przemocy w rodzinie) wynosiła 91 789. Wśród podejrzanych sprawców znalazło się 68 321 mężczyzn i 5 461 kobiet. Jeśli chodzi o ofiary - 66 930 z nich to kobiety, 10 636 - mężczyźni, a 14 223 - małoletni1. Jestem ofiarą przemocy w rodzinie – co robić? Dopuszczanie się przemocy psychicznej lub fizycznej na członku rodziny jest przestępstwem, za które grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności. Jeśli dochodzi do aktów przemocy domowej, ofiara powinna jak najszybciej zareagować: wezwać policję – służby mają obowiązek interwencji w przypadku podejrzeń o przemoc w rodzinie. W przypadku gdy sprawca zachowuje się agresywnie, policja może zastosować tymczasowy areszt na 48 godzin. Spis organizacji pomagających ofiarom przemocy w rodzinie dostępny jest na stronie: zebrać dowody przemocy – w tym celu należy zrobić obdukcję, którą może przeprowadzić nawet zwykły lekarz rodzinny. Wystawia on zaświadczenie, w którym powinien znaleźć się opis stanu zdrowia ofiary, rodzaje i przyczyny obrażeń. Jeśli przemoc ma charakter ciągły, nie należy ukrywać przed bliskimi i znajomymi jej śladów fizycznych na ciele – im więcej osób o nich wie, tym więcej świadków i większe szanse na ukaranie sprawcy. zgłosić się do instytucji udzielających pomocy ofiarom przemocy domowej – dysponują one fachową pomocą prawną, z której ofiara może skorzystać chcąc postawić swojego oprawcę przed sądem. Pracownicy instytucji pomagają w kontaktach z policją, prokuraturą i biorą udział w postępowaniu sądowym. Czytaj również: Molestowanie dzieci - skutki i wykrywanie molestowania Fazy przemocy w rodzinie Ofiary przemocy domowej potrafią latami nie przyznawać się do swoich cierpień i tym samym chronić agresora przed odpowiedzialnością karną. Ich bierność po części tłumaczy fakt, że sprawcą jest osoba im najbliższa, najczęściej mąż lub partner, przez co wstydzą się reakcji otoczenia na oskarżenie go o przemoc. Cały czas mają też nadzieję na wewnętrzną przemianę partnera, ponieważ agresja z jego strony nie ma charakteru ciągłego i przeplatana jest okresami spokoju, a nawet szczęścia. Zmiany te ilustrują kolejne fazy przemocy w rodzinie: Faza narastania napięcia – partner staje się drażliwy, coraz więcej rzeczy go denerwuje, często atakuje słownie partnerkę, wszczyna awantury. Ofiara próbuje za wszelką cenę go uspokajać i usprawiedliwiać jego zachowanie. Faza ostrej przemocy – sprawca daje upust swojemu napięciu i wpada w szał, niszczy sprzęty domowe, dopuszcza się przemocy fizycznej, grozi ofierze, zastrasza ją. Wystarczy najmniejszy pretekst, aby wyprowadzić go z równowagi i sprowokować, np. za późno podany obiad, zła ocena przyniesiona przez dziecko ze szkoły. Ofiara tuż po doświadczeniu przemocy jest w szoku, odczuwa strach, ale po jakimś czasie próbuje racjonalizować zachowania partnera, szuka w sobie przyczyn jego wybuchów agresji. Faza miesiąca miodowego – do sprawcy dociera, że przekroczył granice, budzą się w nim wyrzuty sumienia. Chce naprawić swoje błędy i zmienia się nie do poznania – jest miły, czuły, wyrozumiały, kupuje partnerce prezenty, zapewnia ją o swoich uczuciach i obiecuje, że nigdy więcej nie podniesie na nią ręki. Partnerka wierzy w jego przemianę, znowu jest szczęśliwa i zakochana. Cykl powtarza się od nowa – po okresie spokoju w partnerze znowu narasta napięcie, którego skutkiem są kolejne awantury i przemoc fizyczna. Jednak nadzieja, jaką daje faza miesiąca miodowego, cały czas powstrzymuje ofiarę przed doniesieniem na sprawcę do organów ścigania. Czytaj również: Przemoc w związku nastolatków Syndrom wyuczonej bezradności Kobiety pozostające przez długi czas w związkach, w których dochodzi do przemocy w rodzinie, często zdradzają objawy syndromu wyuczonej bezradności. Polega on na zaakceptowaniu swojego położenia i przyzwyczajeniu się do znoszenia przemocy. Ofiara ma świadomość, że utraciła kontrolę nad sytuacją i skupia się tylko na tym, aby zminimalizować skutki agresywnego zachowania partnera. Jest to czynnik psychologiczny, który każe jej pozostawać w toksycznym związku. Źródła: 1. Dostęp do danych na stronie:
Jeśli wiemy, gdzie dziecko doznające przemocy chodzi do szkoły, można zgłosić się do pedagoga szkolnego lub wychowawcy – oni mogą założyć Niebieską Kartę, a następnie skierować sprawę do sądu rodzinnego. Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12 (połączenie z tym numerem jest bezpłatne)
Poważnym problemem wśród młodzieży szkolnej jest przemoc rówieśnicza. Zjawisko to jest różnie definiowane oraz nazywane. Stosowane są takie określenia jak dręczenie, nękanie, znęcanie się, agresja rówieśnicza, wiktymizacja rówieśnicza, mobbing, bullying. Gdy narzędziem przemocy są nowoczesne technologie komunikacyjne używane są takie terminy jak cyberprzemoc, cyberbullying czy mobbing elektroniczny albo nękanie internetowe. Przemoc ze strony rówieśników może pozostawiać trwałe ślady w psychice nastolatka. Dlatego młodzi ludzie mający doświadczenia z przemocą rówieśniczą nie mogą pozostać bez pomocy i wsparcia ze strony dorosłych. Czym jest przemoc rówieśnicza? Powszechnie akceptowana definicja sformułowana pod koniec lat 90. ubiegłego wieku przez Dana Olweusa, jednego z pionierów badań nad przemocą rówieśniczą, określa dręczenie (bullying) jako powtarzające się, długotrwałe wrogie zachowania podejmowane z zamiarem wyrządzenia przykrości lub krzywdy osobie, która ze względu na przewagę sprawcy (lub sprawców), nie może się bronić. Przy czym przewaga sprawcy może wynikać nie tylko z większej siły i sprawności fizycznej, ale także z pozycji w grupie rówieśniczej, cech osobowości czy statusu materialnego. Ponadto, zgodnie z tym ujęciem problemu, o dręczeniu można mówić wtedy, gdy osoba doświadczająca tej formy przemocy oraz sprawcy pochodzą z tej samej grupy społecznej, np. z klasy szkolnej. Przemoc rówieśnicza może więc dotyczyć nie tylko sprawców oraz dzieci i nastolatków jej doświadczających, ale także całej społeczności klasowej (bądź innej grupy młodzieżowej), której zachowanie może mieć wpływ na przebieg zdarzeń (np. bierne przyglądanie się aktom przemocy). Jak jednak podkreślają autorzy „Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci”, definicja zaproponowana przez Olweusa nie obejmuje takich form agresji, jak pojedyncze, ale bardzo dotkliwe w skutkach, akty przemocy fizycznej, psychicznej oraz seksualnej. Ponadto, koncentruje się na środowisku szkolnym, podczas gdy młodzież doświadcza przemocy rówieśniczej poza szkołą, również w relacjach z rodzeństwem. Przemoc może przybierać różne formy: fizyczną oraz psychiczną (werbalnąi niewerbalną). Przemoc fizyczna to bicie, kopanie, plucie, odbieranie rzeczy czy wyłudzanie pieniędzy, rzucanie przedmiotami itp. Przemoc werbalna (słowna) to wyzywanie, przezywanie, wyśmiewanie, ośmieszanie, grożenie oraz oczernianie, w tym rozpowszechnianie plotek. Z kolei przemoc niewerbalna może polegać na grożeniu gestami, np. pięścią. Przemoc może mieć także charakter bezpośredni lub pośredni, wtedy, gdy sprawca/grupa sprawców włącza lub namawia innych do ataków lub nękania rówieśników, albo rozmyślnego wykluczania wybranych kolegów lub koleżanek z grupy, starając się, by pozostawali na uboczu życia klasy. Badania HBSC wskazują, że najczęstsze formy dręczenia w szkole to przezywanie, odtrącanie i wyłącznie z grupy, lekceważenie oraz rozpowszechnianie fałszywych informacji. Problemy z cyberprzemocą Jak wspomniano, charakterystyczna dla przemocy tradycyjnej jest powtarzalność, intencjonalność, nierównowaga sił oraz to, że sprawca i nastolatek doświadczający przemocy funkcjonują w tej samej grupie rówieśniczej. W przypadku dręczenia z wykorzystaniem Internetu czy telefonii komórkowej pojawiają się natomiast inne kwestie. Tak, jak w przemocy „tradycyjnej”, sprawca lub sprawcy mogą wielokrotnie nękać kolegę czy koleżankę, wysyłając, np. obraźliwe SMS-y. Powtarzalność dręczenia poprzez Internet wynika jednak głównie ze specyfiki nowych technologii komunikacyjnych. Mianowicie to, co znalazło się w Internecie, pozostanie tam prawdopodobnie przez długi czas, można to łatwo znaleźć i skopiować, a ponadto materiały umieszczone w sieci są dostępne dla tzw. niewidzialnej publiczności – trudnej do zidentyfikowania, niekiedy bardzo licznej grupy użytkowników Internetu. Druga kwestia to świadomy zamiar wyrządzenia komuś krzywdy. Bywa bowiem tak, że osoba, wobec której skierowana została agresja, nie czuje się skrzywdzona. Bądź na odwrót, sprawca nie miał złych intencji, choć jego aktywność w sieci sprawiła komuś przykrość. Oczywiście, może tak się zdarzyć również w realnym świecie. Specyfika świata wirtualnego jednak sprzyja „nieświadomemu” krzywdzeniu innych, ponieważ w większości przypadków użytkownik nie widzi reakcji emocjonalnej świadczącej o tym, jak został odebrany poczyniony niego żart czy komentarz. Kolejna różnica pomiędzy przemocą „tradycyjną” a nękaniem w sieci dotyczy przewagi sprawców nad osobą, która doświadcza tej formy agresji. Tu bowiem przewaga może wynikać z cech komunikacji poprzez Internet. Sprawcy przemocy ukryci za swoim „nickiem” mogą mieć poczucie anonimowości – choć jak dowodzą badania większość osób doświadczających nękania internetowego wie lub domyśla się, kto jest sprawcą. Przewaga agresorów jest również efektem niemożności całkowitego usunięcia zamieszczonych w sieci materiałów. Ponadto, sprawcy są niekiedy bardziej zaawansowani w posługiwaniu się nowoczesnymi technologiami od osób doświadczających cyberprzemocy. Co więcej, badania wskazują również, że młodzież doświadczająca przemocy w realnym świecie, np. w klasie szkolnej, równolegle jest atakowana przez tych samych sprawców w sieci. Z drugiej strony, agresja elektroniczna ma miejsce wewnątrz grup, których członkowie znają się wyłącznie online. Warto też wspomnieć o tzw. „hejcie”, czyli mowie nienawiści, z którą może spotkać się każdy, kto publikuje coś w Internecie lub po prostu jest znany. Więcej o problematyce agresji elektronicznej w artykule „Agresja elektroniczna dzieci i młodzieży„. Rozpowszechnienie przemocy Ze względu na różnice w definiowaniu przemocy rówieśniczej, w tym przemocy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, brakuje powszechnie stosowanych narzędzi do pomiaru rozpowszechnienia tych problemów. W konsekwencji trudno jest precyzyjnie określić, ilu nastolatków doświadcza przemocy, a ilu młodych ludzi jest sprawcami przemocy. We wspomnianych badaniach przeprowadzonych w ramach „Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci” stwierdzono, że większość nastolatków w wieku 11–17 lat (około 60%) doświadczyła przynajmniej raz w swoim życiu jednej z pięciu form przemocy: napaść zbiorowa ze strony obcych rówieśników, przemoc fizyczna ze strony znajomych rówieśników lub rodzeństwa, znęcanie się przez rówieśników lub rodzeństwo, przemoc psychiczna lub emocjonalna ze strony rówieśników oraz przemoc ze strony chłopaka/dziewczyny. Co trzeci badany nastolatek doświadczył przynajmniej jednej z ww. form przemocy w roku poprzedzającym badanie. Respondenci tych badań najczęściej doświadczyli przemocy fizycznej (41%), oraz przemocy psychicznej (28%). Według relacji uczniów badanych w projekcie HBSC w 2013/2014 roku, około 30% nastolatków w wieku 13–15 lat doświadczało dręczenia przez rówieśników ze szkoły przynajmniej raz w ostatnich dwóch miesiącach przed badaniem. Podobnie, około 30% adolescentów deklarowało aktywny udział w zachowaniach przemocowych wobec innych. Co ciekawe, wraz z wiekiem zwiększa się liczba młodych ludzi będących sprawcą dręczenia, natomiast maleje odsetek osób doświadczający tej formy przemocy. Zdecydowanie częściej doświadczenia związane z przemocą są udziałem chłopców niż dziewcząt. Wiadomo też, iż chłopcy znacznie częściej niż dziewczęta stosują przemoc fizyczną – wdają w bójki, w tym w pojedynki, w których walczą ze sobą całe grupy nastolatków. Co ciekawe, w badaniach polskich stwierdzono także, iż dziewczęta częściej doświadczają przemocy fizycznej ze strony swoich sióstr, zaś chłopcy – ze strony kolegów i znajomych. Wiele badań potwierdza, że dziewczęta częściej doświadczają przemocy psychicznej, emocjonalnej. Jednak sprawcami takiej przemocy częściej są chłopcy. Dane z „Ogólnopolskiej diagnozy problemu przemocy wobec dzieci” wskazują natomiast, że częściej chłopcy doświadczają tej formy przemocy ze strony innych chłopców, zaś dziewczęta ze strony innych dziewcząt. Cyberprzemoc, o której sporo mówi się obecnie w mediach, jest mniej rozpowszechniona niż przemoc „tradycyjna”. Natomiast tego rodzaju przemocy częściej doświadczają dziewczęta. Na przykład, w badaniach HBSC,16% chłopców oraz 22% dziewczątw wieku 15 lat przyznało, że co najmniej raz w życiu doświadczyło cyberprzemocy. Konsekwencje przemocy Przedstawiona powyżej charakterystyka rozmaitych form przemocy nie pozostawia wątpliwości, że doświadczanie przemocy rówieśniczej może prowadzić do bardzo poważnych skutków. Przemoc fizyczna pozostawia widoczne ślady w postaci sińców, zadrapań, niekiedy nawet złamań. O przemocy fizycznej mogą również świadczyć zniszczone ubrania albo uszkodzone przedmioty należące do nastolatka. Przemoc psychiczna, której konsekwencje są trudniejsze do zaobserwowania, może być dla młodego człowieka bardziej dotkliwa i pozostawić urazy natury psychicznej, które nie pozostają bez wpływu na dalsze życie młodego człowieka. Badania wskazują, że młodzież doświadczająca przemocy ma gorsze wyniki w nauce, co jest związane z problemami z koncentracją, częstym opuszczaniem lekcji, a także słabymi więziami z rówieśnikami. Młodzi ludzie doświadczający przemocy nie dysponują bowiem dostatecznymi umiejętnościami w budowaniu tych więzi, wycofują się z kontaktów społecznych, co nasila ich problemy. Przemoc niesie ze sobą szereg konsekwencji dla zdrowia psychicznego człowieka. Dzieci i młodzież doświadczająca przemocy cechuje niska samoocena oraz poczucie beznadziei. Ofiary przemocy przeżywają wiele silnych i trudnych emocji, takich jak: smutek, gniew, upokorzenie, zranienie, osamotnienie, zagubienie. Doświadczanie długotrwałego lub silnego stresu, zdenerwowania czy lęku, może sprzyjać podejmowaniu zachowań agresywnych wobec samego siebie lub innych. Długotrwałe doświadczanie przemocy może przyczyniać się do zaburzeń lękowych oraz rozwoju depresji, zaś w skrajnych przypadkach może prowadzić do samobójstwa. Co więcej, przemoc odbija się także na zdrowiu somatycznym, zwiększa bowiem ryzyko takich problemów zdrowotnych, jak np. przeziębienia. Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć w artykule Michaela Walrave oraz Vannesa Hermana. Sprawcy przemocy także ponoszą konsekwencje podejmowanych przez siebie zachowań – bycie sprawcą przemocy rówieśniczej zwiększa bowiem ryzyko wejścia na drogę przestępczą w przyszłości. Co więcej, badania HBSC wskazują, że większe nasilenie takich dolegliwości, jak: zdenerwowanie, rozdrażnienie, zły humor, przygnębienie i trudności w zasypianiu jest większe w przypadku nastolatków doświadczających przemocy i będących sprawcami przemocy, niż wśród uczniów, którzy w ostatnim czasie nie zetknęli się z przemocą rówieśniczą.
Wedle wyników Ogólnopolskiej Diagnozy Problemu Przemocy Wobec Dzieci (Fundacja Dzieci Niczyje, teraz: Dajemy Dzieciom Siłę, 2013) aż 59% nastolatków doświadczyło przemocy rówieśniczej, 41% badanych doświadczyło jej w formie przemocy fizycznej, 28% zaś w formie przemocy psychicznej. To ważny i niezwykle aktualny problem.
The przemoc wewnątrzrodzinna jest to rodzaj przemocy, który występuje w jądrze rodzinnym, to znaczy czynniki zewnętrzne nie interweniują. Może to być psychologiczna i fizyczna violenvia oraz od każdego członka rodziny do każdego to sytuacja, która występuje częściej niż się wydaje. W rzeczywistości bardzo możliwe, że byłeś świadkiem tego typu czynu i nie nadałeś mu większej wagi. Krzyki, ciosy, upokorzenia ... nie znasz się?? Istnieje wiele przypadków, które nigdy nie zostaną zgłoszone ze wstydu, z obawy przed odwetem ze strony agresora lub z powodu braku możliwości dokonania tego (w przypadku dzieci i osób starszych).W tym artykule rozwiniemy rodzaje przemocy wewnątrzrodzinnej, przyczyny i konsekwencje tej przemocy, a na koniec sposoby zapobiegania tak obecnej pladze..Indeks1 Rodzaje przemocy w Przemoc w Przemoc ze względu na Przemoc ze strony partnera2 Przyczyny3 W W U osób starszych i Dla agresora4 Czynniki ryzyka i podatności na zagrożenia5 Jak temu zapobiec? Na poziomie Na poziomie szkoły Na poziomie wyższym6 referencjiRodzaje przemocy w rodziniePo pierwsze, konieczne jest zdefiniowanie różnych rodzajów przemocy wewnątrzrodzinnej, które istnieją. Według Światowej Organizacji Zdrowia:Przemoc w rodzinieJest ona definiowana jako złego traktowania lub fizycznych, psychicznych, seksualnych lub innych ataków zadanych przez ludzi w środowisku rodzinnym i ogólnie skierowane do najsłabszych członków tego samego: dzieci, kobiet, niepełnosprawnych i ramach przemocy wobec dzieci i osób starszych można wyróżnić dwa rodzaje przemocy:Aktywny: osoba doświadcza przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej lub odnosi się do porzucenia osoby, która nie może się o siebie ze względu na płećTermin ten odnosi się do konkretnej przemocy wobec kobiet, wykorzystywanej jako instrument utrzymania dyskryminacji, nierówności i stosunków władzy mężczyzn nad kobietami. Obejmuje ona przemocy fizycznej, seksualnej i psychicznej, w tym groźby, przymus lub arbitralne pozbawienie wolności, występujący publicznie lub życiu prywatnym i której głównym czynnikiem ryzyka jest fakt bycia paryJest definiowany jako agresja, która ma miejsce w sferze prywatnej, w której agresor, zwykle mężczyzna, ma związek z definicji należy wziąć pod uwagę dwa elementy: powtórzenie lub przyzwyczajenie aktów przemocy oraz sytuację dominacji agresora, który używa przemocy do poddania i kontroli ofiary. Nazywa się to również przemocą drugiej strony konieczne jest zidentyfikowanie różnych rodzajów przemocy, które można wykorzystać w tym kontekście:Przemoc fizyczna: Urazy celowo zadane celowo: ciosy, oparzenia, ataki bronią itp.. Przemoc psychiczna: Upokorzenia, dewaluacje, przesadna i publiczna krytyka, szorstki i upokarzający język, obelgi, groźby, obwinianie, izolacja społeczna, kontrola pieniędzy, nie pozwalanie na podejmowanie decyzji. Przemoc seksualna: Działa wbrew wolności seksualnej osoby i szkodzi jej godności: wymuszony seks, nadużycia, ekonomiczna: jest to związane z nadużywaniem domeny finansowej w domu. Sprawca kontroluje pieniądze, podejmuje decyzje o ich użyciu, a nawet powstrzymuje drugą osobę przed badania istniejące w tej dziedzinie zbiegają się w podkreśleniu, że pochodzenie przemocy jest wieloczynnikowe, to znaczy istnieją różne warunki, które przyczyniają się do ich pojawienia się i nie zawsze są takie z przyczyn wskazanych jako częstsze dla pojawienia się przemocy w rodzinie to:Szczególne cechy agresoraBrak kontroli impulsów, niską samoocenę, emocjonalnego niedostatku, żył doświadczenia w dzieciństwie lub w pewnych czynników osobowościowych mogą wpłynąć decydująco na nadużycia i maltretować ludzi prawidłowego rozwiązania konfliktówWedług Jewkesa jest to jedna z głównych przyczyn. Wskazuje, że istnieje „kultura przemocy”, która zakłada akceptację przemocy jako jedyny właściwy sposób rozwiązywania społeczno-kulturoweW konkretnym przypadku przemocy ze względu na płeć społeczno-kulturowe postawy nierówności między mężczyznami i kobietami. Niektóre sytuacje doświadczane jako tradycyjne i kulturowe w wielu społeczeństwach i utrzymywane przez wieki sprzyjają i utrzymują tę nierówność. Na przykład związek podporządkowania kobiet w odniesieniu do mężczyzn, uzasadnienie i tolerancja męskiej przemocy ze strony społeczeństwa, stereotypy i role przemocy jako narzędzia siły silnego wobec związki małżeńskie i / lub historia konfliktów przemocy w rodzinie są wielorakie i zróżnicowane. Podzielimy je według populacji, która cierpi z powodu nadużyć i rodzaju przemocy, która jest nieletnichDzieci są szczególnie wrażliwą grupą, w której konsekwencje przemocy są bardziej dramatyczne, niezależnie od tego, czy są one stosowane na nich, czy też mieszkają w domu, w którym przemoc jest stosowana między członkami rodziny. Z drugiej strony badania wskazują, że w niektórych przypadkach konsekwencje emocjonalne mogą prowadzić do przyszłej reprodukcji tej formy przemocy. Jeśli dziecko dorasta w środowisku, w którym użycie przemocy jest sposobem rozwiązywania konfliktów, może nauczyć się tego samego, rozwijając deficyt umiejętności rozwiązywania pojawiają się te drobne zmiany, które wpływają na różne obszary ich rozwoju:Na poziomie fizycznym: pojawiają się opóźnienie wzrostu, problemy ze snem, zaburzenia jedzenia i objawy psychosomatyczne, takie jak alergie, problemy żołądkowo-jelitowe, bóle głowy itp.. Na poziomie emocjonalnym: pojawiają się problemy z lękiem, depresją, niską samooceną, deficytem umiejętności społecznych, stresem pourazowym i izolacją poziomie poznawczym: Mogą wystąpić opóźnienia w rozwoju werbalnym i językowym oraz zakłócenia wyników w poziomie behawioralnym: brutalne zachowanie wobec innych, niedojrzałość, deficyt uwagi, wycofanie i zachowania parzeChociaż zdecydowana większość przypadków przemocy jest wywierana przez mężczyzn przeciwko kobietom, istnieją również przypadki, w których mężczyźni cierpią z powodu nadużyć, zwłaszcza typu psychologicznego. Konsekwencje wynikające z nadużyć można znaleźć na trzech poziomach:Na poziomie fizycznym: urazy (rany, ciosy, oparzenia itp.), większa podatność na choroby i zaniedbania osobiste. W przypadku kobiet grozi im niechciane ciąże, jeśli są zmuszone do seksu. Na poziomie psychologicznym: Może pojawić się stresu pourazowego, depresja, lęk, niska samoocena, próby samobójcze, alkoholu i innych substancji, zaburzenia seksualne, zaburzenia somatyczne (bóle głowy, problemy żołądkowo-jelitowe, uogólnione i niespecyficzne złe samopoczucie, itp), poczucie winy, poczucie beznadziejności i poziomie społecznym: postawa nieufności i wrogości wobec całego świata, izolacja społeczna, poczucie zagrożenia i ciągłe zagrożenie ze strony wszystkiego, co ich osób starszych i niepełnosprawnychTe grupy, podobnie jak nieletni, są szczególnie narażone. W tych przypadkach oprócz przemocy, którą cierpią, musimy dodać wiek, aw wielu przypadkach fizyczną i / lub ekonomiczną zależność agresora. Ponadto wiele przypadków tego typu przemocy nigdy nie jest znanych, ponieważ osoba starsza lub niepełnosprawna nie jest w stanie złożyć skargi. Ponownie możemy podzielić konsekwencje w zależności od dotkniętego obszaru:Na poziomie fizycznymWszystkie urazy wydaje się, że w niektórych przypadkach zostawić poważnych następstw, a nawet śmierć, niedożywienie, odwodnienie, pęknięć z powodu upadków i uderzeń, zaniedbania i braku opieki. Na poziomie psychologicznym: depresja, lęk, uczucie samotności i niepełnosprawności, poczucie bezradności i beznadziei, myśli samobójcze i problemy poziomie społecznym: izolacja środowiska. W niektórych przypadkach jedyną osobą, do której mogą się odnieść, jest agresoraLiczne badania zbiegają się w wskazaniu szeregu konsekwencji, które pojawiają się u osoby stosującej przemoc:Niezdolność do satysfakcjonującej i satysfakcjonującej relacji z partnerem lub pęknięcia i utraty członków rodziny. Odrzucenie przez rodzinę i środowisko wykrycia i potępienia przez wymiar frustracji, porażki i z prośbą o pomoc alkoholu i innych ryzyka i podatności na zagrożeniaChociaż każdy (niezależnie od płci, wieku, rasy, poziomu społeczno-kulturowych, etc.) może być ofiarą przemocy domowej, niektóre badania zgadzają się, że wiele funkcji, które mogą wpływać gdy cierpią tego typu ryzyka dla nieletnich:Bądź młodszy niż sześć lat. Mają problemy z zachowaniem i / lub rodzice i / lub niski poziom / matka ma problemy z alkoholem lub innymi liczba dzieci w między rodzice doznali przemocy w dotyczące prawa rodziców do stosowania przemocy w celu edukowania swoich ryzyka przemocy partnerów:Kobieta i poniżej 25 poziom wykształcenia i / lub przemocy i przemocy w autonomia i niska samoocena osoby przekonania i role moc decyzyjna osoby wsparcia instytucjonalnego w obliczu i tolerancja przemocy jako sposób rozwiązywania problemów lub zgłaszania ryzyka przemocy u osób starszych:Przynależność do płci małżeńskie z z od podstawowej i problemy psychiczne lub narażenie opiekuna, jednego opiekuna osoby zasobów i programów społecznych wspierających uzależnienie i ryzyka u osób niepełnosprawnych:Przynależność do płci fizyczny lub ograniczona zależność komunikowania się i / lub rozpoznawania poziom wykształcenia i i / lub niezdolność do uzyskania narażenie zasobów i programów wsparcia temu zapobiec?Aby wyeliminować ten rodzaj przemocy, podstawowym narzędziem jest zapobieganie. Strategia ta ma na celu wyeliminowanie problemu od samego początku i może być wykonana na trzech różnych poziomach:Na poziomie podstawowymPoprzez modyfikację przekonań kulturowych, które utrwalają wyższość człowieka nad kobietami lub wyższość silnych przeciw słabym. Kwestionuj przemoc jako przydatny sposób rozwiązywania konfliktów. Pracuj nad zmniejszeniem poziomu tolerancji tego typu zachowań na wszystkich poziomach i staraj się odrzucać i potępiać te sytuacje. I wreszcie, szczególnie ważne jest prowadzenie kampanii mających na celu podniesienie świadomości i rozpowszechnianie informacji o formach przemocy, ich konsekwencjach i sposobach przeciwdziałania temu..Zapobieganie na poziomie podstawowym ma kluczowe znaczenie w dziedzinie poziomie średnimW tego rodzaju profilaktyce istnieje potrzeba przeszkolenia i przekwalifikowania wszystkich specjalistów, którzy mogą mieć kontakt z ofiarami przemocy, tak aby zrozumieli sytuację, w której się znaleźli i mogą im pomóc w najbardziej odpowiedni tym kontekście szczególnie ważne jest szkolenie personelu medycznego, sił bezpieczeństwa, służb socjalnych, prawników i sędziów..W skrócie wszystkim profesjonalistom, którzy mogą być zaangażowani w wykrywanie lub interwencję w sytuacjach poziomie wyższymWreszcie, konieczne jest posiadanie szeregu usług i środków do zwrócenia uwagi, porady, ochrony i pomocy, na które mogą zwrócić się ofiary z głównych celów tych zasobów musi być przywrócenie życia ofiar, jak również zniknięcie konsekwencji fizycznych i psychicznych, które mogą wynikać z J., P. Siegel i S. L. Jorgensen (2001). „Luka: widok z różnych dyscyplin”. Bank Światowy. Dokument do dyskusji na temat ochrony socjalnejKrug EG i in., Eds. (2002) Światowy raport na temat przemocy i zdrowia. Genewa, zdrowie na świecieWatts Ch, Zimmerman C. (2002) Przemoc wobec kobiet: globalny zasięg i LancetFogarty CT, Beurge S i McCord C. (2002) Komunikowanie się z pacjentami O intymnych badaniach przesiewowych i podejściach do przemocy wobec MedWaalen J, Goodwin M, Spiz A i in. (2000) Screening dla intymnej przemocy ze strony dostawców opieki zdrowotnej. Am J Prev MedMcLear D, Anwar R. (1987) Rola lekarza ratunkowego w zapobieganiu przemocy domowej. Ann of Emerg. MedSugg NK, Inui T. (1992) Opieka podstawowa Lekarze odpowiadają na przemoc domową. Otwieranie puszki Pandory.
. 221 259 487 5 329 49 423 170
najbardziej spotykanym rodzajem przemocy wobec dzieci jest
